Zombie Process

Zombie thực chất là một phần còn sót lại của một tiến trình đã ngừng hoạt động nhưng chưa được xử lý sạch. Những chương trình sau khi thoát để lại tiến trình Zombie thì điều đó đồng nghĩa với việc chương trình đó được lập trình không tốt.

Vậy chính xác “zombie process” được tạo ra như thế nào?
Muốn hiểu chính xác quá trình này, bạn cần có một chút hiểu biết về cách hoạt động của các tiến trình trong HĐH Linux. Một khái niệm bạn gần biết nữa là tiến trình cha mẹ (parent process) là tiến trình khi thực thi tạo ra các tiến trình khác.
Trong Linux, khi một tiến trình kết thúc, HĐH sẽ không xóa nó khỏi bộ nhớ ngay lập tức. Thay vào đó, Linux vẫn giữ lại mô tả tiến trình (process discriptor) trong bộ nhớ (Mô tả tiến trình chỉ chiếm một lượng nhỏ bộ nhớ). Lúc này, trạng thái của tiến trình sẽ là EXIT_ZOMBIE và “cha mẹ” của tiến trình đó được thông báo rằng tiến trình con đã “chết” với tín hiệu tên là SIGCHLD. Tiến trình cha mẹ sau đó có nghĩa vụ thực thi chức năng wait() với nhiệm vụ đọc trạng thái và thông tin của tiến trình đã chết đó. Sau khi chức năng wait() được gọi, tiến trình Zombie lúc này sẽ được xóa hoàn toàn khỏi bộ nhớ.
Quá trình này thường diễn ra khá nhanh, vì thế bạn sẽ không thể nhìn thấy những zombie process. Tuy nhiên nếu tiến trình cha mẹ được lập trình cẩu thả và không bao giờ thực hiện chức năng wait(), tiến trình thây mà sẽ nằm lại trong bộ nhớ đến khi hệ thống được khởi động lại.
Để nhìn thấy những zombie process, bạn cần cài đặt Top command hoặc PS command.

Nguy hiểm từ “zombie process”
zombie process hầu như không sử dụng chút tài nguyên nào từ máy tính của bạn (hầu như bởi vì chúng chỉ chiếm một chút xíu dung lượng để lưu mô tả tiến trình). Tuy nhiên, mỗi tiến trình trong Linux đều được gán một mã số (PID). zombie process tuy là tiến trình chết nhưng vẫn đươc coi là một tiến trình và vẫn chiếm 1 PID. Linux có số lượng PID hữu hạn (ví dụ bản 32-bit có 32767 PID). Nếu zombie process bị ứ đọng lại bộ nhớ quá nhiều – ví dụ một phần mềm dành cho máy chủ được lập trình ẩu, toàn bộ PID có thể bị chiếm hết trong một thời gian rất ngắn và không một tiến trình nào có thể bắt đầu được nữa.
Tuy nhiên, nếu chỉ có vài zombie process sẽ không gây hại gì cho máy tính bạn.

Cách dọn dẹp zombie process.
Như đã nói ở trên, bạn không thể “giết” zombie process được vì bản chất chúng đã “chết” rồi. Cần nhớ rằng bạn không cần phải dọn dẹp zombie process trừ khi chúng tràn ngập bộ nhớ của bạn, một cài cái sẽ không gây hại.
Cách thứ nhất là gửi tín hiệu SIGCHLD đến tiến trình cha mẹ. Tín hiệu này sẽ ra lệnh cho tiến trình cha mẹ thực hiện chức năng wait() và dọn sạch những “đứa con” đó. Gửi tín hiệu với lệnh kill, thay thế pid bằng ID của tiến trình cha mẹ:
kill -s SIGCHLD pid
Tuy nhiên, nếu các tiến trình cha mẹ không được lập trình kỹ lưỡng, nó thậm chí sẽ lờ đi tín hiệu SIGCHLD và câu lệnh trên là vô ích, bạn sẽ phải tự mình “kill” tiến trình cha mẹ. Khi một tiến trình tạo ra zombie process bị giết, tiến trình với tên init sẽ thừa kế lại những zombie process và trở thành tiến trình cha mẹ mới (init là tiến trình đầu tiên khởi động khi Linux khởi động, có PID là 1), sau đó init sẽ thực hiện định kỳ chức năng wait() để dọn dẹp. Bạn có thể khởi động lại tiến trình cha mẹ sau khi tắt chúng đi.
Còn nếu tiến trình cha mẹ lại tiếp tục sinh ra zombie process, bạn sẽ cần biện pháp khác. Ví dụ thay vì gọi wait() định kỳ, bạn sẽ phải gọi Wait() theo nhu cầu. Nếu zombie process vẫn tiếp tục được tạo ra dù bạn đã thử nhiều phương pháp, lúc này bạn sẽ cần gửi báo cáo cho nhà sản xuất phần mềm.